مجلس شورای اسلامی: ملی یا محلی؟

پخش زنده جلسات مجلس درباره کابینه پیشنهادی دولت از صدا و سیما ، فرصت مغتنمی است برای شناخت بیشتر مجلس در نقش یکی از قوای سه گانه ی جمهوری اسلامی. مجلسی که هر 4 سال یک بار با 290 نماینده از اقصی نقاط کشور تشکیل می شود و وظیفه اصلی آن قانون گذاری در نظام جمهوری اسلامی ایران است.اما مجلسی که در چند روز گذشت از صدا و سیما دیدم بسیار با آنچه از یک مجلس ملی توقع داشتم فاصله داشت. نوع برخورد، رفتار و حتی ادبیات بعضی از مجلسی ها دور از شأن کسانی است که بتوان آنها را نماینده مردم دانست. اطلاعاتی که در نطق های موافق یا مخالف داده میشد و استدلال هایی که به نفع یا ضرر وزرا داشتند، در حدی نبود که تحلیل درست و دید واقع گرایانه را از نمایندگان مجلس نشان دهد.این در حالی است که بسیاری از قوانین ملی در مجلس تصویب می شوند و با ابلاغ به قوه مجریه در تمام روستاها، شهرها و مناطق کشور لازم الاجرا هستند. سوال این است:  آیا کسی که با همکار خود نامحترمانه رفتار می کند، کسی که از وضع جاری کشور اطلاعات دقیق ندارد و کسی که دلایلش مانند بهانه های کودکانه برای رد کسی است شایستگی نشستن بر صندلی مجلس را دارد؟به نظرم مجلس شورای اسلامی در حدی نیست که بتوان آن را ملی نامید و از پس وضع قوانین موثر برای پیشرفت کشور برآید. در واقع یک ضعف ساختاری و یک گریزگاه سیاسی موجب شده است مجلس در ایران آنچنان توانمند نباشد و این ناتوانی در بزنگاه هایی مانند رای اعتماد هب وزیران واضح تر خود را نشان می دهد.ضعف ساختاری مجلس نحوه ی انتخاب نمایندگان است. در ایران نمایندگان را  از تمام روستاها و شهرها به میزان جمعیت هر بخش انتخاب می کنند. همین زمینه را برای تشکیل مجلسی فراهم می کند که از میان خواسته ها و وعده های محلی و کوچک برگیزده می شود و در آینده باید روی قوانین ملی و کلان تصمیم گیری کند. این در شرایطی است که در شهرهای کوچک و روستاها عمده دغدغه مردم معیشت، شغل و آبادانی شهر و روستای خود است. اگر این را در کنار ناآگاهی و عدم جریان آزاد اطلاعات در بین مردم دور از پایتخت بگذاریم، نتیج اش جز مجلسی ضعیف با رویکردی خرد و کوتاه مدت به مسائل کشور نخواهد بود.ضعف سیاسی اما، فیلتر شدن نمایندگان از سد شورای نگهبان است. هر چند نظارت شورای نگهبان بر صلاحیت نامزدهای نمایندگی قانونی است، محملی برای اعمال سلیقه های سیاسی و جناحی حاکمان شده است. شروطی مثل التزام و پایبندی به اسلام و ولایت فقیه دست داوران شورای نگهبان را برای رد یا قبول بر اساس شنیده ها و نظرات شخصی باز گذاشته است. از همین رو در دروه های پیش بسیاری از افراد توانمند به همین دلیل رد صلاحیت شده اندو رقابتی واقعی برای تصاحب کرسی های مجلس شکل نگرفته است. این جدای از تخلفات و وعده و وعیدهای بی شمار نامزدها برای جلب رای مردم است که بسیار هم، مخصوصا در شهرستان ها، رایج است.به نظر می اید مردم باید با نامزدهای منتخب خود در مجلس بیشتر آشنا شوند و دیدگاه ها و رفتارهایشان را بهتر بشناسند. صدا و سیما با پخش زنده جلسات این قوه قانون گذاری چنین فرصتی را فراهم کرده است. این چنین هم نخبگان به ضعف های اساسی در ساختار مجلس پی می برند و هم مردم در دروره های بعدی با دقت بیشتری نمایندگان خود را انتخاب می کند.