هر انتخابات: یک قدم به سمت توسعه سیاسی

دوستی دارم که همیشه دموکراسی را زیر سوال می برد. می گوید چطور می شود رای یک استاد دانشگاه، با اطلاعات روز و قدرت تحلیل بالا، مساوی با رای یک آدم بی سواد، بدون آگاهی لازم و توانایی استدلال، باشد. معتقد است دموکراسی برای کشورهایی است که میزان مطالعه و سواد بالایی دارند و مردم شان هر را از بر تشخیص می دهند. حرفش منطقی و درست است. وقتی قرار است تصمیم مهمی در ابعاد ملی برای یک کشور اتخاذ شود نظر یک کارشناس یا متخصص با نظر فرد عامی یکی نیست و در فرآیند دموکراسی و به طور خاص در انتخابات این دو یکی تلقی می شوند.انتخابات در یک جامعه با اذهانی بسته و فکرهایی کوتاه گاهی فاجعه به بار می آورد. از رهگذر چنین فرآیندی کسی می تواند بر مسند قدرت تکیه زند و عوام را بفریبد و با مغلطه های مختلف و دروغ های رنگارنگ ملت را به نفع خود بسیج کند. کسی که خود دو خط اقتصاد نخوانده است و با این حال اقتصاد یک کشور را به پرتگاه ورشکستگی بکشاند. کسی که رنگ متانت و ادب را ندیده است و میدان سیاست را با چاله میدان اشتباه می گیرد.با این مقدمه اما چه باید گفت؟ آیا دموکراسی همیشه و همه جا خوب نیست؟ باید آن را تعطیل کرد تا رفاه و توسعه در جامعه به حدی رسد؟ توقف دموکراسی آسان ترین پاسخ به این سوال است. آنچه در بررسی این تضاد مهم است مفهوم توسعه سیاسی در یک جامعه است. مردم یک کشور وقتی به حدی از بلوغ سیاسی می رسند که دوره هایی را از سعی و خطا طی کرده باشند. آگاهی و فهم یک ملت یک شبه حاصل نمی شود. در این میان انتخابات خود یکی از ابزارهای یادگیری مردم است. مثلا وقتی کسی انتخاب می شود که با کلیشه هایی مثل ساده زیستی به میدان رقابت امده است و در دوره های بعدی شخصیتی مشابه او رای نمی آورد، یعنی مردم فهمیده‌اند بین توانایی اداره یک کشور و زندگی ساده او ارتباط مستقیمی نیست. وقتی بعد از چند سال شعارها و آرمان‌های آسمانی تبدیل به خواسته های زمینی تر می شوند یعنی مردم دریافته‌اند که دولت اولین و مهم‌ترین وظیفه‌اش تامین معیشت جامعه است و نه فتح قله‌های مدیریت جهانی.انتخابات در یک جامعه کم سواد یا ناآگاه هزینه‌های بالایی دارد. اما مجموع این هزینه‌ها به یک یادگیری اجتماعی و سطحی بالاتر از آگاهی و توسعه سیاسی منجر می‌شود. برای همین است که حتی اگر بدترین فرد در یک انتخابات از صندوق‌های رای بیرون آمد نباید ناامید شد و بر زمین و زمان لعنت فرستاد. باید دانست که فرآیندِ رشد یک جامعه در دراز مدت محقق می شود و هر قدم رو به سوی پیشرفت و راهی به سمت آموختن است. در این صورت درست می‌توان به مانند لحظاتی که یک دوره سیاهی و فریب و سوء مدیریت در حال پایان است، خوشحال و امیدوار بود.پ.ن: این پست را در ساعاتی نوشتم که نتیجه انتخابات اعلام نشده بود. اکنون در ساعت 5 بعد از ظهر روز شنبه آقای روحانی با 51 درصد آراء پیروز انتخابات است.