گشتی در دنیای ژانرها (نقدی بر فیلم گشت ارشاد)

سعید سهیلی از آن دست کارگردان هایی است که همیشه سعی داشته حرفی برای مخاطب خود داشته باشد. چه در سنگ، کاغذ، قیچی اش که اثری مهیج است و چه در آثار طنزش مثل چارچنگولی. مسئله اما در این جاست که یک فیلم خوب فیلمی برای زدن حرف های خوب نیست، فیلمی است که به خوبی با مخاطبش حرف بزند و این نکته ای است که سهیلی چندان به آن کاری نداشته است. "گشت ارشاد" آخرین اثر وی نیز مخلوطی از حرف ها و شعارها و ژانرهای سینمایی است."گشت ارشاد" داستان سه جوان پائین شهری است که برای امرار معاش خود دست به اخاذی از جوانان شمال شهر در قالب گشت ارشاد می زنند. چنین موضوعی هم قابلیت های پرداخت اجتماعی ، هم درام و هم طنز را دارد و کاگردان از هیچ فرصتی برای گنجاندن این موضوعات در فیلمش خودداری نکرده است. به این ترتیب در سینما با فیلمی مواجه می شویم که سعی دارد به مدد تیکه ها و شوخی های بی مزه فرخ نژاد ما را بخنداند، با اعلامیه ها و سخنرانی های پرشور جوانان خود را پرمایه نشان دهد و با برجسته نمایی شکاف میان فقر- دارایی، ته مانده های درام را به ذائقه مخاطب بنشاند.درباره این فیلم در روزهای اخیر اعتراض هایی هم توسط امت همیشه در صحنه انجام شده است. تا جایی که حتی نمایش این فیلم در شهر مشهد متوقف شد. چنین واکنش هایی احتمالا ناخواسته موجب شوق بیشتر مردمی می شود که تفریح چندانی در عید ندارند و کنجکاوی شان آنان را به سالن های سینما می کشاند. اما تمام صحنه ها و پیام های علنی فیلم درباره مسائل فرهنگی کشور نیش و کنایه هایی است که پیش از این از مقامات بالای حکومتی شنیده ایم. حرف هایی از این دست که مشکل اصلی کشور بیرون ماندن تار موی دختران نیست، فساد اقتصادی و سیاسی بسیار بدتر از ارتباط دختران و پسران است، اجبار و تهدید جوانان موجب فرار و سرخوردگی آنان می شود و قس علی هذا.با تمام این احوال "گشت ارشاد" فیلم متوسطی است که حرف های بزرگی برای زدن دارد. برای همین می توان در یک بعد از ظهر تعطیلات کشدار نوروزی، به یکی از سالن های نمایش دهنده آن رفت تا فیلمی همراه با کمی خنده و اندکی غصه را تماشا کرد! در این بین حرف ها و شعارهای فیلم را هم می توان شنید و به این فکر کرد که چرا هنوز با صدای بلند حرف زدن برای بعضی سخت است و به مذاقشان خوش نمی آید؟