ترس متقابل دیکتاتورها در جامعه استبداد زده

اگرچه ترس مهمترین ابزار دیکتاتورها برای حکومت است،  خود دیکتاتورها نیز همیشه گرفتار ترسند.  ترس دارند از آزادی بیان، چرا که کارشان پر از اشکال است، می دانند که اگر بتوانند به شیوه تفکرشان و به عملکردشان ایراد بگیرند قابلیت دفاع ندارند و حیثیتشان حفظ نخواهد شد ترس از آزادی عمل مخالفان دارند، چون می دانند قدرت مقابله رودر رو با حریف مقابل را ندارند و تنها در شرایط نابرابر می توانند رقابت کنند ترس از اینکه مردمشان با غریبه ها تعامل داشته باشند، چون می دانند که توان عرضه خیلی چیزها را که غریبه گان عرضه خواهند کرد ندارند ترس از اینکه مردمشان به آنها پشت کنند، چون می دانند نمی توانند دلبستگی عمیق با مردمش داشته باشند ترس از اینکه مردمشان با واقعیت ها روبرو شوند، چشم و گوششان باز شود، بفهمند که موقعیت نسبی شان کجاست. بفهمند که به آنها دروغ گفته شده و فریب خورده اند. بفهمند که آن بت بزرگ چیزی جز سنگ نبود و آن قهرمان بی بدیل موجودی بی کفایت و حقیر بیش نیست ترس از اینکه بدون کنترل آنها سری بلند شود و بدون رضایت آنها تحرکی در جامعه ایجاد شود ترس از اینکه جامعه رشد کند، به حقوقش آگاه شود و آنها را مطالبه کند. ترس از اینکه اگر گله از چوب شبان نترسد، به راحتی شبان را زیر لگدهای خود منکوب خواهد کرد.